Το Μουσείο Μπενάκη, ανοίγει από τις 13 Μαΐου τις διαδικτυακές του πύλες και μας ξεναγεί στην έκθεση των Robert McCabe - Κατερίνας Λυμπεροπούλου με τίτλο, «Ο Τελευταίος Μοναχός των Στροφάδων».
Στο benaki.org/Strofades, ο επισκέπτης μεταφέρεται στον 13ο αιώνα και στην ιστορία ενός μοναστικού συγκροτήματος (καστρομονάστηρου), μοναδικής ιστορικής, αρχιτεκτονικής και πολιτισμικής σημασίας που δεσπόζει σε μια απομονωμένη γωνιά του Ιονίου.
Το νησί Σταμφάνη του συμπλέγματος των Στροφάδων είναι ένα μικροσκοπικό νησί σε μέγεθος μικρότερα και από έναν αεροδιάδρομο, όμως είναι μοναδικό για τη ιστορία του και την πλούσια χλωρίδα και πανίδα του, χάρη στη μοναδική γεωλογική του φυσιογνωμία.
Σύμφωνα με τα ιερά δίπτυχα του ναού, το καστρομονάστηρο ιδρύθηκε από έναν βυζαντινό αυτοκράτορα, ενώ για αιώνες άκμαζε εκεί μια αυτάρκης μοναστική κοινότητα. Στον αμυντικό πύργο του συγκροτήματος βρίσκεται ένας οχυρωμένος ναός, σπανιότατη περίπτωση για τον ορθόδοξο κόσμο – για προστασία από τους αδίστακτους Τούρκους και Αλγερινούς πειρατές.
Σήμερα, αυτό το μνημειακό συγκρότημα θέτει ένα τεράστιο δίλημμα για την Ελλάδα. Το μοναστήρι βρίσκεται σε κρίσιμη κατάσταση με επιτακτικό το αίτημα αναστήλωσης μετά από δυο καταστροφικούς σεισμούς το 1997 και το 2018. Ο επόμενος σεισμός μπορεί να είναι το τέλος του.
Η έδρα του μοναστηριού και το λείψανο του Αγίου Διονυσίου που το καθαγίασε έχουν μεταφερθεί προσωρινώς στη γειτονική Ζάκυνθο από το 1717 μετά από επιδρομή και σφαγή των μοναχών. Θα μπορούσε ένα λειτουργικό μοναστήρι να ξαναζήσει;
Η σειρά φωτογραφιών του Robert McCabe και η έρευνα της Κατερίνας Λυμπεροπούλου πλαισιώνονται από μοναδικά εκθέματα αλλά και κείμενα διακεκριμένων επιστημόνων και είναι ένας φόρος τιμής στη ζωή του τελευταίου μοναχού των δυσπρόσιτων Στροφάδων, που έζησε εκεί 38 χρόνια ουσιαστικά μαζί με το Θεό, του τελευταίου φαροφύλακα και του βαρκάρη που έφερνε προμήθειες στο νησί.
Είναι επίσης μια κραυγή για την περιβαλλοντική διάσωση των Στροφάδων, που αποτελούν, μεταξύ άλλων, σημαντικό μεταναστευτικό σταθμό ορνιθοπανίδας, φιλοξενώντας ένα από τα σημαντικότερα δάση της δυτικής Ελλάδας.
Η έκθεση τελεί υπό την Αιγίδα της Προέδρου της Δημοκρατίας Kατερίνας Σακελλαροπούλου και του Οικουμενικού Πατριάρχου Βαρθολομαίου.
