Η σεξουαλική επιθυμία είναι μια πολύπλοκη αλληλεπίδραση φυσιολογίας, συναισθημάτων, εμπειριών, πεποιθήσεων, τρόπου ζωής και σχέσεων.
Η εμφάνιση της σεξουαλικής δυσλειτουργίας της γυναίκας μπορεί να συμβεί σε οποιοδήποτε στάδιο της ζωής της ή να αφορά και όλη την σεξουαλική της ζωή ακόμη και την έλλειψη της, όμως είναι ιδιαίτερα συνηθισμένη στο στάδιο της εμμηνόπαυσης.
Η σεξουαλική δυσλειτουργία αφορά όλα αυτά τα επίμονα, επαναλαμβανόμενα προβλήματα με τη σεξουαλική ανταπόκριση, την επιθυμία, τον οργασμό ή τον πόνο στην επαφή, που συχνά διαταράσσουν τη σχέση με τον σύντροφο και την ποιότητα ζωής της γυναίκας.
Έρευνες υποστηρίζουν ότι περίπου 40-50% των γυναικών, ανεξάρτητα από τη χώρα που ζουν ή το μορφωτικό τους επίπεδο, βιώνει για κάποιο μικρό ή μεγάλο χρονικό διάστημα την έλλειψη σεξουαλικής επιθυμίας.
Οι περισσότερες γυναίκες δεν αναζητούν θεραπεία λόγω ντροπής, αμηχανίας ή φόβου ότι θα παρεξηγηθούν ενώ πολλές γυναίκες δυσκολεύονται να το συζητήσουν με τον σύντροφο τους.
Η γυναικεία σεξουαλική δυσλειτουργία
- Η πιο συχνή σεξουαλική δυσλειτουργία είναι η έλλειψη ενδιαφέροντος ή επιθυμίας για σεξουαλική επαφή.
- Η δυσκολία να εξελιχθεί η επαφή λόγω έλλειψης διέγερσης, αδυναμία να υπάρξει διέγερση ή να διατηρηθεί κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής πράξης.
- Αδυναμία να φτάσει στον οργασμό, επίμονη ή επαναλαμβανόμενη δυσκολία παρά την επαρκή και συνεχιζόμενη σεξουαλική διέγερση.
- Πόνος κατά τη σεξουαλική δραστηριότητα που μπορεί να οφείλεται σε κάποια πάθηση, σε ανατομική κατασκευή ή σε ορμονική έλλειψη.
- Κολπόσπασμος είναι ένας επώδυνος, ακούσιος σπασμός των μυών που περιβάλλουν την κολπική είσοδο. Μπορεί να εμφανιστεί σε γυναίκες που φοβούνται ότι η διείσδυση θα είναι οδυνηρή λόγω προηγούμενης τραυματικής ή οδυνηρής εμπειρίας και μπορεί επίσης να προέλθει από σεξουαλική φοβία.
Τα μη ψυχολογικά αίτια είναι πολύ περισσότερα από ότι πίστευαν παλιότερα, οπότε η επιμελής λήψη του ιστορικού της γυναίκας θα μας καθοδηγήσει και μια καλή γυναικολογική εξέταση μπορεί να αποκαλύψει τα αίτια οργανικά ή λειτουργικά.
Αυτά τα αίτια μπορεί να είναι:
Ορμονικά
Η μείωση των οιστρογόνων στην κλιμακτήριο και στην εμμηνόπαυση οδηγεί σε μειωμένη ροή αίματος στην περιοχή της πυέλου, η οποία έχει σαν αποτέλεσμα:
- Να χρειάζεται περισσότερος χρόνος για να δημιουργηθεί διέγερση και να επιτευχθεί οργασμός.
- Κακή κολπική λίπανση.
- Λιγότερη αίσθηση των γεννητικών οργάνων.
- Ατροφία των γεννητικών οργάνων.
Η έρευνα δείχνει ότι τα χαμηλά επίπεδα της ανδρικής ορμόνης τεστοστερόνης συμβάλλουν επίσης στη μείωση της σεξουαλικής διέγερσης, της αίσθησης των γεννητικών οργάνων και του οργασμού.
Αυτοί οι παράγοντες μπορούν να οδηγήσουν σε οδυνηρή σεξουαλική επαφή (δυσπαρεύνια).
Όσο περνούν τα χρόνια από την αρχή της εμμηνόπαυσης επιτείνεται ο πόνος, ιδιαίτερα αν δεν είναι συχνή η σεξουαλική επαφή.
Πρέπει να σημειωθεί ότι ορισμένες μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες αναφέρουν αύξηση της σεξουαλικής ικανοποίησης. Αυτό μπορεί να οφείλεται στο μειωμένο άγχος της ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης. Επιπλέον, η μετεμμηνοπαυσιακή γυναίκα έχει συχνά λιγότερες ευθύνες για την ανατροφή των παιδιών και αυτό της επιτρέπει να χαλαρώσει και να απολαύσει την οικειότητα και το σεξ με τον σύντροφο της.
Προβλήματα με τον θυρεοειδή
Mπορεί να αποτελούν την αιτία της μείωσης της σεξουαλικής ανταπόκρισης.
Χαλάρωση του κόλπου
Οι γυναίκες που έχουν γεννήσει με φυσιολογικό τοκετό ή μετά από μεγάλη απώλεια βάρους, συχνά έχουν χαλάρωση του τοιχώματος του κόλπου με αποτέλεσμα την μη ικανοποιητική σεξουαλική επαφή. Επίσης μπορεί να υπάρχει χαλάρωση των μεγάλων χειλέων ή και της εισόδου του κόλπου
Παθήσεις
Φλεγμονές της πυέλου, σε μερικές περιπτώσεις η ενδομητρίωση, σκληρυντικός λειχήνας, συνεχής εμφάνιση του έρπη των γεννητικών οργάνων.
Οι χειρουργικές επεμβάσεις όπως στον καρκίνο τραχήλου της μήτρας και των ωοθηκών, η ολική υστερεκτομή μαζί με τις ωοθήκες πριν την κλιμακτήριο και οι συμπληρωματικές θεραπείες στον καρκίνο μαστού (σε όλες αυτές τις περιπτώσεις παρατηρείται ατροφία λόγω έλλειψης ορμονών).
Επίσης, παθήσεις όπως ο διαβήτης, οι καρδιαγγειακές νόσοι, η νεφρική ή ηπατική ανεπάρκεια, η σκλήρυνση κατά πλάκας (πολλαπλή σκλήρυνση), προβλήματα της ουροδόχου κύστεως, συχνές ουρολοιμώξεις και τραυματισμοί του νωτιαίου μυελού μπορεί να ευθύνονται για την σεξουαλική δυσλειουργία καθώς και οι αποτυχημένες επεμβάσεις των χειλέων, ουλώδεις περινεοτομές, εκτεταμένες ουλές από καυτηριάσεις γύρω από την είσοδο του κόλπου.
Φάρμακα
Ορισμένα φάρμακα συνδέονται με την ελάττωση ή και την απώλεια της σεξουαλικής επιθυμίας όπως σε μερικές γυναίκες έχει διαπιστωθεί ότι το αντισυλληπτικό χάπι είναι ένα από αυτά.
Επίσης μερικά αντυπερτασικά και κάποια αντικαταθλιπτικά ευθύνονται επίσης για τη μειωμένη λίμπιτο.
Ψυχολογικές και κοινωνικές αιτίες
Η κούραση, η κατάθλιψη, το άγχος, προβλήματα στύσης ή διατήρησης της στύσης του συντρόφου, η δυσαρμονία των σχέσεων, οικονομικά προβλήματα, η κατάχρηση ναρκωτικών ή αλκοόλ μπορεί να επηρεάσει τα ενεργειακά επίπεδα της γυναίκας και τη σεξουαλική της διάθεση.
Τα ζευγάρια που μιλούν μεταξύ τους είναι πιο πιθανό να χαίρονται τη σεξουαλική τους ζωή και να λύνουν ζητήματα που προκύπτουν.
Η ενθάρρυνση της εμπιστοσύνης, του σεβασμού και της συναισθηματικής οικειότητας μεταξύ των συντρόφων είναι ιδιότητες που οι περισσότερες γυναίκες χρειάζονται για να ανταποκριθούν σεξουαλικά.
Τα ζευγάρια μπορεί να χρειαστούν βοήθεια για να μάθουν να επιλύουν τις συγκρούσεις, οι οποίες μπορούν να επηρεάσουν τη σχέση τους.
Λήψη μέτρων για την αποφυγή των συνεπειών μιας ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης ή των σεξουαλικά μεταδιδόμενων ασθενειών. Αυτοί οι φόβοι για πολλές γυναίκες είναι φρένο της ερωτικής επιθυμίας.
Θεραπεία
Σε κάθε στάδιο της ζωής σας, μπορεί να αντιμετωπίσετε αλλαγές στη σεξουαλική επιθυμία, διέγερση και ικανοποίηση. Για καλύτερη προσαρμογή, κατανοήστε το σώμα σας και τι το κάνει να ανταποκρίνεται σεξουαλικά.
Όσο περισσότερο εσείς και ο σύντροφος σας γνωρίζετε τις ιδιαιτερότητες , τις ανάγκες του σώματός σας και το πώς λειτουργεί, τόσο καλύτερα θα είστε σε θέση να βρείτε τρόπους για να διευκολύνετε τις σεξουαλικές δυσκολίες που τυχόν προκύπτουν.
Για τη θεραπεία όσο και για την πρόληψη της σεξουαλικής δυσλειτουργίας, οι γυναίκες πρέπει να κατανοήσουν πώς λειτουργούν τα σεξουαλικά τους όργανα.
Ο κόλπος είναι σαν τους μύες. Όσο αδρανεί τόσο γίνεται πιο δύσκολο να μην πονάει στην επαφή.
Συχνή σεξουαλική επαφή , ανακάλυψη από την ίδια την γυναίκα τι είναι αυτό που την διεγείρει αλλά και οι ασκήσεις Kegel, μπορούν να αυξήσουν τη ροή του αίματος στην περιοχή του κόλπου, κάνοντας το σεξ πιο άνετο.
Η επιτυχία της θεραπείας για την γυναικεία σεξουαλική δυσλειτουργία εξαρτάται από την αιτία του προβλήματος. Εάν βρούμε κάποιο παθολογικό πρόβλημα η θεραπεία του θα είναι και θεραπεία της μη διάθεσης της γυναίκας για σεξ.
Η χρήση σεξουαλικών θέσεων που επιτρέπουν στη γυναίκα να ελέγχει το βάθος της διείσδυσης ή και λιπαντικών μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση του πόνου.
Φάρμακα που προκαλούν σεξουαλική δυσλειτουργία σε κάποιες γυναίκες θα πρέπει ο θεράπων γιατρός να τα αντικαταστήσει με άλλα.
Για τη σεξουαλική δυσλειτουργία που σχετίζεται με την εμμηνόπαυση και την ξηρότητα του κόλπου, τα κολπικά λιπαντικά, οι ενυδατικές κρέμες ή η θεραπεία με οιστρογόνα (όπως κολπικό δισκίο, ή δισκίο χαμηλής δόσης που λαμβάνεται από το στόμα) μπορεί να έχουν αποτελέσματα.
Όμως οι παρενέργειες των συνθετικών οιστρογόνων περιορίζουν χρονικά την χρήση τους και οι βιομιμιτικές θεραπείες ορμονικής υποκατάστασης ειδικά προσαρμοσμένες για κάθε γυναίκα που τις χρειάζεται δεν είναι στη χώρα μας εύκολα προσβάσιμες.
Και βέβαια γυναίκες που έχουν ατροφία λόγω χημειοθεραπείας ή άλλων συμπληρωματικών θεραπειών του καρκίνου μαστού ασφαλώς δεν μπορούν να πάρουν οιστρογόνα.
Η τιμπολόνη είναι ένα συνθετικό στεροειδές φάρμακο που χρησιμοποιείται στη θεραπεία των μετεμμηνοπαυσιακών συμπτωμάτων και φαίνεται να έχει λιγότερες σοβαρές παρενέργειες από τα οιστρογόνα . Και συνήθως αυξάνει την ερωτική διάθεση.
Οι φαρμακευτικές εταιρείες αρχίζουν να δείχνουν ενδιαφέρον για την ανάπτυξη φαρμάκων για να βοηθήσουν τις γυναίκες να ανακτήσουν τη σεξουαλική τους επιθυμία.
Ευτυχώς υπάρχουν τώρα εξαιρετικές θεραπευτικές λύσεις που μέχρι πολύ πρόσφατα δεν είχαμε:
Θεραπεία με Laser
Σε γυναίκες που μετά από φυσιολογικούς τοκετούς αισθάνονται ότι ο κόλπος τους είναι χαλαρός, σε γυναίκες με δυσπαρεύνια (επώδυνη σεξουαλική επαφή), με ατροφία του κόλπου και με ακράτεια ούρων (stress incontinence),
Θεραπεία με υαλουρονικό οξύ
Το εξειδικευμένο για γυναικολογική χρήση υαλουρονικό οξύ κυκλοφορεί σε δύο μορφές:
– Η πρώτη μορφή είναι κατάλληλα σχεδιασμένη για να θεραπεύει την ατροφία του κόλπου που προκαλεί ξηρότητα, κνησμό, χρόνιο πόνο, δυσπαρεύνια κατά την σεξουαλική επαφή και αυξημένη πιθανότητα κολπίτιδας και ουρολοίμωξης.
- Η δεύτερη μορφή υαλουρονικού οξέος διορθώνει την εμφάνιση των μεγάλων χειλέων που παρουσιάζουν χαλάρωση (από τοκετό, μεγάλη απώλεια βάρους), ατροφία (λόγω εμμηνόπαυσης), έχουν άνισο μέγεθος.
Επίσης θα διορθώσουμε τις άσχημες και συχνά επώδυνες ουλές του περινέου. Θα το χρησιμοποιήσουμε σε γυναίκες μετά από ακτινοθεραπεία, αλλά και στον ατροφικό λειχήνα.
Θεραπεία με PRP
Το μεγάλο της πλεονέκτημα είναι ότι παίρνοντας μια μικρή ποσότητα αίματος της ίδιας της γυναίκας και απομονώνοντας με φυγοκέντρηση το πλούσιο σε αιμοπετάλια πλάσμα μπορούμε να το διορθώσουμε.
Τρόπος ζωής
Τα ζητήματα που αφορούν τη γυναικεία σεξουαλική δυσλειτουργία είναι συνήθως πολύπλοκα, οπότε ακόμη και οι ενδεδειγμένες θεραπείες πιθανό να μην λειτουργούν εάν άλλοι συναισθηματικοί ή κοινωνικοί παράγοντες παραμένουν άλυτοι.
Αλλάξτε τη ζωή σας
Για να ενισχύσετε τη σεξουαλική σας υγεία, βρείτε τρόπους για να είστε άνετες με τη σεξουαλικότητά σας, να βελτιώσετε την αυτοεκτίμησή σας και να αποδεχτείτε το σώμα σας.
Η τακτική αερόβια άσκηση αυξάνει την αντοχή σας, βελτιώνει την εικόνα του σώματός σας και αυξάνει τη διάθεσή σας.
Αποφύγετε το υπερβολικό αλκοόλ.
Το κάπνισμα περιορίζει τη ροή του αίματος σε όλο το σώμα σας. Λιγότερο αίμα φτάνει στα γεννητικά όργανα σας, πράγμα που σημαίνει μειωμένη σεξουαλική διέγερση και οργασμική ανταπόκριση.
Η Έφη Ρομποτή είναι Μαιευτήρας - Χειρουργός Γυναικολόγος
https://www.efiroboti.com/
Linkedin: https://www.linkedin.com/in/efi-roboti/
