Ο εθελοντισμός μπήκε στη ζωή μου αρκετά νωρίς, όταν σαν μέλος της χορωδίας του σχολείου, πηγαίναμε τα Χριστούγεννα να πούμε τα κάλαντα, στο γηροκομείο της περιοχής. Παίρναμε δώρα και γράφαμε κάρτες για τα μέλη του γηροκομείου και μετά τα κάλαντα, τα μοιράζαμε, πίνοντας ζεστή σοκολάτα.
Αρκετά χρόνια αργότερα, όταν πλέον βρισκόμουν στην Αγγλία, βρήκα ξανά μπροστά μου τον εθελοντισμό. Για να εργαστείς στην Αγγλία, χρειαζόταν - τουλάχιστον μέχρι το 2016 - δύο άτομα που μένουν ήδη στη χώρα, να γράψουν μία συστατική επιστολή για σένα. Μου έλειπε, τότε, το δεύτερο άτομο για να μπορέσω να κάνω αίτηση σε οποιαδήποτε δουλειά, έτσι ξεκίνησα εθελοντισμό σε ένα κέντρο για οικογένειες και παιδιά, ώστε η υπεύθυνη του κέντρου να μου δώσει συστατική επιστολή.
Το 2018, έπειτα από τις πυρκαγιές στην Αττική, καλέσαμε μαζί με άλλους συναδέλφους ψυχολόγους, τη γραμμή βοήθειας για τις πληγείσες περιοχές, ώστε να μας πουν, πως θα μπορούσαμε να βοηθήσουμε. Οι υπεύθυνοι μας ενημέρωσαν, πως αν δεν ειδικευόμαστε σε περιστατικά διαχείρισης κρίσεων και ψυχικής υγείας, δεν μπορούμε να τους βοηθήσουμε. Παράλληλα μας ενημέρωσαν ότι ο μεγάλος αριθμός ανειδίκευτων εθελοντών που έχει σπεύσει στην ευρύτερη περιοχή για να βοηθήσει, δυσκολεύουν την πρόσβαση στο σημείο.
Το καλοκαίρι με αφορμή τις πυρκαγιές στην Εύβοια και τα διπλά μηνύματα, που πάλι υπήρχαν σε σχέση με το πόσο βοηθητική ήταν η παρουσία εθελοντών στο σημείο ή στη συλλογή τροφίμων, πάλι ήρθε το ζήτημα του εθελοντισμού στο προσκήνιο. Κάποιοι έλεγαν πως εθελοντές πήγαν να βοηθήσουν σε σπίτια την ώρα της πυρκαγιάς με σκοπό να κλέψουν αντικείμενα ή δημιούργησαν ψεύτικους λογαριασμούς για συλλογή οικονομικής ενίσχυσης για τους πυρόπληκτους. Άλλοι παλί, ευχαριστούσαν όσους είχαν στείλει βοήθεια.
Είναι αλήθεια πως ο εθελοντισμός, είναι μία δράση, που τις περισσότερες φορές έχει θετικές προθέσεις. Κάποιος επιθυμεί να προσφέρει δωρεάν υπηρεσίες, για να βοηθήσει το ευρύτερο κοινωνικό σύνολο. Ο εθελοντισμός μπορεί να μην αμείβει οικονομικά τον εθελοντή, όμως μπορεί να του δώσει εμπειρίες, που θα του φανούν χρήσιμες στην επαγγελματική του ή την προσωπική του ζωή. Συχνά εκπαιδεύσεις και σεμινάρια που λαμβάνουν χώρα σε αντίστοιχους οργανισμούς, μπορεί να καταρτίσουν τον εθελοντή. Παράλληλα, ο εθελοντής, μπορεί να έρθει σε επαφή με ανθρώπους που βρίσκονται στον ίδιο κλάδο ή επαγγελματικό χώρο, με τον ίδιο. Αν πρόκειται για έναν διαφορετικό επαγγελματικό χώρο, η ενασχόληση του ατόμου με ένα αντικείμενο, πολύ διαφορετικό από την εργασία του, μπορεί να είναι πηγή έμπνευσης ή να το οδηγήσει σε επιλογή διαφορετικής καριέρας. Τέλος είναι γνωστό πως όταν κάποιος κάνει μία καλή πράξη, αισθάνεται καλύτερα με το εαυτό του και βελτιώνεται η ψυχική του υγεία. Πολλοί άνθρωποι αντλούν ικανοποίηση και περηφάνια μέσα από τις εθελοντικές τους δράσεις.
Δεν πρέπει όμως ποτέ να ξεχνάμε ότι ο εθελοντισμός μπορεί να κρύβει κινδύνους. Αν κάποιος δεν είναι εκπαιδευμένος ή δεν κατέχει πλήρως τις αρμοδιότητες που του έχουν ανατεθεί, μπορεί να βρεθεί ο ίδιος ή κάποιο άτομο που προσπαθεί να βοηθήσει ή ο οργανισμός που εκπροσωπεί σε δύσκολη θέση. Ο εθελοντισμός δεν μπορεί να αντικαταστήσει τις παροχές που χρειάζονται οι πολίτες ή τους ανθρώπους που χρειάζεται ένας οργανισμός για να λειτουργήσει. Κάποιες θέσεις χρειάζονται δέσμευση, συνέπεια, κατάρτιση και υπευθυνότητα, όσο καλή και αν είναι η πρόθεση του ατόμου που θέλει να βοηθήσει.
Τέλος, πάντα χρειάζεται, να ελέγχεται ο οργανισμός, που κάποιος επιθυμεί να ενισχύσει, είτε οικονομικά, είτε με εθελοντική εργασία. Δυστυχώς, δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις όπου υπήρξε παραπλάνηση εθελοντών ή ψεύτικοι λογαριασμοί για παροχή οικονομικής βοήθειας.
Όσα σκουπίδια και αν μαζεύουμε, εθελοντικά, κάθε χρόνο από τις ελληνικές ακτές, αν δεν υπάρχει πλάνο ευαισθητοποίησης των ανθρώπων σε θέματα σχετικά με το περιβάλλον και την ανακύκλωση, αν δεν υπάρχουν ειδικοί κάδοι σε κάθε γειτονιά και σαφείς οδηγίες απόρριψης πάνω στις συσκευασίες των προϊόντων από το σούπερ μάρκετ, δεν θα μπορέσει να αλλάξει σημαντικά η εικόνα.
Ο εθελοντισμός είναι μία πρακτική με πολλά οφέλη αλλά δεν μπορεί να είναι μονόδρομος ή βασική παροχή υποστήριξης σε συγκεκριμένες ομάδες ή χώρους, όπου υπάρχει μεγάλη ανάγκη.
