Αν κάποιος βρεθεί σε κέντρα προαγωγής της ψυχικής υγείας ή σε ψυχιατρικές κλινικές, θα παρατηρήσει ότι συχνά σε αυτούς του χώρους, υπάρχουν αφίσες, που περιγράφουν με κάποιο τρόπο τα συναισθήματα. Οι αφίσες αυτές μπορεί να βρίσκονται στο διάδρομο αναμονής ασθενών ή στα γραφεία και τους ανελκυστήρες και να ανεικονίζουν χρώματα ή εκφράσεις προσώπου των ανθρώπων.
Κάθε φορά που τυχαίνει να βρεθώ μπροστά σε ένα τέτοιο φυλλάδιο, σκέφτομαι πως γίνεται κάποιος να μην μπορεί να ξεχωρίσει αν είναι χαρούμενος ή στεναχωρημένος. Στην πραγματικότητα βέβαια, ξέρω πως αυτή η απορία δεν είναι αληθινή. Πολλοί λόγοι μπορεί να οδηγήσουν κάποιον στο να μην μπορεί να ξεχωρίζει τα συναισθήματά του ή να μην μπορεί να μην τα περιγράψει. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι πόσοι άνθρωποι, αντί να αναφέρονται σε συναισθήματα μιλούν για καταστάσεις ή περιγράφουν ένα γεγονός σαν να το ζει κάποιος τρίτος.
Ποια είναι όμως τα βασικά συναισθήματα;
Σύμφωνα με τον Paul Ekman και την έρευνα που πραγματοποίησε βασισμένος στις εκφράσεις του προσώπου, τα βασικά συναισθήματα είναι έξι: θυμός (anger), αποστροφής (disgust), φόβου (fear) , χαράς (happiness), λύπης (sadness) και έκπληξης (surprise). Πολλές και διαφορετικές θεωρίες έχουν δημοσιευτεί από τότε. Άλλες αντικαθιστούν την αποστροφή (disgust) με την τρυφερότητα/αγάπη (tenderness) ενώ άλλες περιγράφουν ένα φάσμα συναισθημάτων. Ταυτόχρονα, ειδικοί προτείνουν τα συναισθήματα να διαχωρίζονται σε πρωτογενή και δευτερογενή.
Κανείς, ακόμα και αν δεν έχει τις λέξεις για να περιγράψει ακριβώς τα συναισθήματα, μπορεί να περιγράψει τα σωματικά συμπτώματα. Αυτά συχνά μιλούν πιο καθαρά για όσα κάποιος αισθάνεται.