Η Μαρία Πολυδούρη είναι μία από της πιο εμβληματικές μορφές στην σύγχρονη σκηνή της ποίησης στην Ελλάδα. Μεγάλωσε στην Καλαμάτα και ξεκίνησε να γράφει τα πρώτα της έργα όταν ήταν μόλις 14 ετών, επηρεασμένη από τα μοιρολόγια της Μάνης. Στα δεκαέξι της διορίστηκε στη Νομαρχία Μεσσηνίας και παράλληλα εξέφρασε ζωηρό ενδιαφέρον για το γυναικείο ζήτημα. Φαίνεται ότι βασικό ρόλο στο ενδιαφέρον της για τα κοινά ηταν παρουσία της μητέρας της Κυριακής Μαρκάτου, η οποία για την εποχή είχε έντονες αναζητήσεις για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τη θέση της γυναίκας.
Τα ποιήματα της Μαρίας Πολυδούρη χαρακτηρίζονται από γνήσιο λυρισμό, αμεσότητα και ρομαντική διάθεση ενώ ταυτόχρονα έχουν αντισυμβατικό και ανατρεπτικό περιεχόμενο. Ο Κώστας Στεργιόπουλος, βραβευμένος Έλληνας λογοτέχνης, έχει πει για την Πολυδούρη:
“Η Μαρία Πολυδούρη έγραφε τα ποιήματά της όπως και το ατομικό της ημερολόγιο. Η μεταστοιχείωση γινόταν αυτόματα και πηγαία. Γι' αυτήν η έκφραση εσήμαινε κατευθείαν μεταγραφή των γεγονότων του εσωτερικού της κόσμου στην ποιητική γλώσσα με όλες τις γενικεύσεις και τις υπερβολές που της υπαγόρευε η ρομαντική της φύση.”
Το όνομα και το έργο της Μαρίας Πολυδούρη έχει έντονα συνδεθεί και με την θυελλώδη σχέση της με τον Κώστα Καρυωτάκη. Οι δύο άνθρωποι που δεν εκπλήρωσαν ποτέ τον έρωτά τους, έφυγαν από τη ζωή και οι δύο σε νεαρή ηλικία. Η κλονισμένη τους υγεία από πολλούς ερμηνεύτηκε ως αποτέλεσμα ή αλλιώς μαράζωμα που προέκυψε από έρωτα τους που δεν ολοκληρώθηκε ποτέ. Τα ποιήματα και των δύο δημιουργών μένουν μόνο να θυμίζουν την αγάπη τους.Οι δυο νέοι άφησαν την τελευταία τους πνοή σε μικρή ηλικία.
Δέντραγουδῶ, παρά γιατί μ' ἀγάπησες στά περασμένα χρόνια. Καί σέ ἥλιο, σέ καλοκαιριοῦ προμάντεμα καί σέ βροχή, σέ χιόνια, δέν τραγουδῶ παρά γιατί μ' ἀγάπησες. |
Μόνο γιατί μέ κράτησες στά χέρια σου μιά νύχτα καί μέ φίλησες στό στόμα, μόνο γι' αὐτό εἶμαι ὡραία σάν κρίνο ὁλάνοιχτο κι ἔχω ἕνα ρῖγος στήν ψυχή μου ἀκόμα, μόνο γιατί μέ κράτησες στά χέρια σου. |
Μόνο γιατί τά μάτια σου μέ κύτταξαν μέ τήν ψυχή στό βλέμμα, περήφανα στολίστηκα τό ὑπέρτατο τῆς ὕπαρξής μου στέμμα, μόνο γιατί τά μάτια σου μέ κύτταξαν. |
Μόνο γιατί μ' ἀγάπησες γεννήθηκα γι' αὐτό ἡ ζωή μου ἐδόθη στήν ἄχαρη ζωή τήν ἀνεκπλήρωτη μένα ἡ ζωή πληρώθη. Μόνο γιατί μ' ἀγάπησες γεννήθηκα. |
Μονάχα γιατί τόσο ὡραῖα μ' ἀγάπησες ἔζησα, νά πληθαίνω τά ὀνείρατά σου, ὡραῖε, πού βασίλεψες κι ἔτσι γλυκά πεθαίνω μονάχα γιατί τόσο ὡραῖα μ' ἀγάπησες. (Οἱ τρίλιες πού σβήνουν, 1928) |
Στις σελίδες αυτού του βιβλίου περιλαμβάνονται οι δύο ποιητικές συλλογές που εξέδωσε (Οι τρίλλιες που σβήνουν, Ηχώ στο χάος) και τα ανέκδοτα ποιήματά της, ενώ ο αναγνώστης επίσης θα βρει μια κατατοπιστική εισαγωγή του επιμελητή του τόμου Γιάννη Η. Παππά και εργοβιογραφία της ποιήτριας.
Η Ελευθερία Αρβανιτάκη ερμήνευσε πριν από κάποια χρόνια, μελοποιημένη ποίηση της Μαρίας Πολυδούρη. Μπορείτε να την απολάυσετε παρακάτω!