Η Δήμητρα Σκανδάλη είναι ένας από τους ανθρώπους, που γνωρίζοντάς τους, αισθάνεσαι πως τους ήξερες χρόνια. Μεγάλωσε στον Πειραιά σε μία παραδοσιακή ναυτική, οικογένεια και από νωρίς κατάλαβε πως η τέχνη είναι ο τρόπος που θέλει να επικοινωνεί με τους ανθρώπους γύρω της. Αφού ολοκλήρωσε τις σπουδές της στην Αθήνα, ταξίδεψε στην Γαλλία για τις μεταπτυχιακές της σπουδές όπου και εργάστηκε σε γκαλερί ως βοηθός εγκατάστασης και παραγωγής έργων τέχνης καθώς και ως μεταφράστρια. Τα τελευταία χρόνια επιλέγει να βρίσκεται στη Χίο, ακολουθώντας τις ρίζες της και την αγάπη της για την ομορφιά και τη φύση.
Πως βρέθηκες από το Στρασβούργο της Γαλλίας, στην Απλωταριά της Χίου;
Η μετάβαση φαντάζει απότομη όμως δεν ήταν ή τουλάχιστον δεν το αντιλαμβανόμουν τότε. Από το κάθε μέρος όπου έζησα και ζω είχα και έχω πράγματα να εξερευνήσω και να γνωρίσω. Μετά από κάποια χρόνια στη Γαλλία ένιωσα κάτι να με καλεί πίσω. Αυτό ήταν οι άνθρωποι που αγαπώ, η φύση, η θάλασσα, ο ήλιος. (αστειεύομαι συχνά λέγοντας ότι ναι, όλα αυτά που θεωρούνται κλισέ πρέπει να έχουμε το θάρρος να τα διεκδικήσουμε!)
Έτσι μετά τις σπουδές μου, στο Στρασβούργο και έναν ακόμη χρόνο, όπου εργάστηκα σε χώρο σύγχρονης τέχνης, αποφάσισα να επιστρέψω για όλα εκείνα που μιλούσαν πιο πολύ στην καρδιά μου.
Ποια συμβουλή θα έδινες σε κάποιον που θα ήθελε να φύγει από ένα αστικό κέντρο και να ζήσει σε ένα νησί;
Ξεπερνώντας τις δυσκολίες ένταξης σε μία μικρότερη κοινωνία και μια νέα συνθήκη ζωής, θα τον προέτρεπα να αφεθεί και να απολαύσει την φύση, τους πιο αργούς ρυθμούς, το αίσθημα της αλληλεγγύης αλλά και του ανήκειν, όλα όσα ορίζουν δηλαδή μία καλύτερη ποιότητα ζωής.
Το κόσμημα πως προέκυψε;
Το κόσμημα δεν προέκυψε ακριβώς! Το κόσμημα υπήρχε πάντα. Από πολύ μικρή ό,τι υλικό έπεφτε στα χέρια μου γινόταν κόσμημα. Ξεκίνησα με συσκευασίες από χαπάκια της γιαγιάς, σύρματα, χάντρες, καρπούς και δεν σταμάτησα ποτέ να νιώθω την ανάγκη να δημιουργώ κοσμήματα. Στην ηλικία των 19 ξεκίνησε και ο κύκλος κατάρτισης και εξειδίκευσης στο χειροποίητο κόσμημα, στη σχολή αργυροχρυσοχοΐας mokume στην Αθήνα, όπου έμαθα να δουλεύω με το ασήμι και τους ημιπολύτιμους λίθους, ξεκινώντας από το σχέδιο κοσμήματος το οποίο έπαιρνε την τελική του μορφή στον πάγκο του εργαστηρίου!
Φωτογραφία Metagrunge
Ποιος ειναι ο προσωπικός σου ήρωας;
Προσωπικοί μου ήρωες είναι οι άνθρωποι που διέπλασαν το είναι μου. Δεν υπάρχει ένας αλλά πολλοί, τόσο δικοί μου αγαπημένοι άνθρωποι όσο και ποιητές που τους ένιωσα να γίνονται δικοί μου μέσα από την ποίηση τους. Οι ήρωες για μένα είναι εκείνοι που δεν τα παρατούν και έχουν καλή αίσθηση του χιούμορ!
Γιατί το κατάστημά σου δεν έχει όνομα;
Το μαγαζί μου δεν απέκτησε ποτέ όνομα, ίσως γιατί δεν μπορούσε μία επωνυμία να συμπεριλάβει όλα όσα συμβαίνουν στο χώρο αυτό! Αποφεύγω τις «ταμπέλες» θα μπορούσε να πει κάποιος! Άλλωστε στο χώρο όπου στεγάζεται προηγήθηκε μία επιχείρηση ωρολογοποιών τριών γενεών, περίπου ενός αιώνα. Οι παλιότεροι αναζητούν ακόμη τον κο Καβίρη στο πόστο του αλλά τώρα βρίσκουν εμένα. Θέλω ωστόσο να σημειώσω ότι καταγόμενη από ναυτική οικογένεια, ορίζω το κατάστημα ως στίγμα, με συντεταγμένες και δεν παύω να έχω ένα σύμβολο που με αντιπροσωπεύει κι αυτό δεν είναι άλλο από μία ξύλινη χειροποίητη πέστροφα!
Η ποίηση έχει κοινά σημεία με τα κοσμήματα;
Η ποίηση όπως και η κοσμηματοποιία είναι τρόποι έκφρασης της εσωτερικότητας. Και βέβαια έχουν κοινά κι αυτά υπάρχουν στον τρόπο σκέψης και στην διαδικασία της δημιουργίας που προκύπτει από φυσική ανάγκη. Ένα κόσμημα μπορεί να είναι ποιητικό, όπως και ένα ποίημα μπορεί να είναι «διαμάντι»!
Γιατί ΧΕΙΡΟ-ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΝΕΑΝΙΚΗΣ ΑΠΕΡΙΣΚΕΨΙΑΣ;
Ο τίτλος της 1ης μου ποιητικής συλλογής είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με την επαγγελματική μου ιδιότητα. Έτσι προέκυψαν και τα Χειροποιήματα. Άλλωστε αν και ανήκω στη νέα γενιά ποιητών δεν έχω πάψει να γράφω τα ποιήματά μου στο χέρι! Όσο για την νεανική απερισκεψία, θα έλεγα ότι δεν ορίζει διόλου τα ποιήματα αλλά την περίοδο που γράφτηκαν, δηλαδή τα φοιτητικά μου χρόνια και αυτά που ακολούθησαν, μία εποχή αναζήτησης και εξερεύνησης της προσωπικότητας του ατόμου.
Τι ακριβώς είναι το “Σείστρο”;
Το σείστρο είναι ένα έντυπο περιοδικό ποίησης που εκδίδει 4 τεύχη ανά έτος. Συστάθηκε από ομάδα Χιωτών ποιητών στην οποία έχω την χαρά να ανήκω, σε μία εποχή που οι ποιητές της επαρχίας δεν έχουν πολλές ευκαιρίες να «ακουστούν». Αν πιστεύουμε σε αυτό που λένε ότι οι ποιητές είναι οι προφήτες των καιρών, εμείς προσπαθήσαμε να ανοιχτούμε, να μιλήσουμε και να επικοινωνήσουμε στους ανθρώπους γύρω μας όσα μικρά ή μεγάλα μας εμπνέουν αλλά και μας απασχολούν, όπως επίσης και να αφήσουμε μία παρακαταθήκη του ποιητικού μας έργου στους νεότερους.
Ποιες δυσκολίες συναντά ένας άνθρωπος που θέλει να ζει από την τέχνη του;
Τη δυσκολία της αποδοχής που ξεπερνιέται με την καλλιέργεια εμπιστοσύνης! Τα πρώτα βήματα είναι σαφώς δύσκολα γιατί απαιτούν οργάνωση αλλά και όραμα. Όπως όταν συστήνεσαι σε κάποιον έτσι και όταν παρουσιάζεις την τέχνη σου είσαι ανοιχτός απέναντι σε κάθε είδους κριτική. Όμως θα υπάρχουν πάντα εκείνοι που θα αγκαλιάσουν το εγχείρημα, θα πιστέψουν σε σένα και θα σου επιτρέψουν έτσι να εξελιχθείς!
Μία ακόμη δυσκολία των καιρών είναι αναμφίβολα η αντικατάσταση του τεχνίτη από τη μηχανή σε όλο και περισσότερες δημιουργικές διαδικασίες, απόρροια της οποίας είναι δυστυχώς η εξάλειψη ορισμένων επαγγελμάτων. Το χειροποίητο όμως βρίσκει τη θέση του στις καρδιές των ανθρώπων που ξέρουν να το ξεχωρίζουν και να το εκτιμούν.
Τύχη ή επιλογή;
Ένας συγκερασμός. Είναι και τα δύο, όταν το ένα παρουσιαστεί (τύχη) εσύ μπορείς να είσαι σε ετοιμότητα (επιλογή). Αν έπρεπε να επιλέξω ένα θα ήταν η επιλογή. Όταν αφήνουμε τα πράγματα καθαρά στην τύχη τους το αποτέλεσμα δεν είναι το επιθυμητό, αν κι εμείς δεν έχουμε συμβάλλει παίρνοντας τις σωστές αποφάσεις. Επιλογή με λίγη τύχη λοιπόν!
Πάνω απ όλα όμως μεράκι και αγάπη γι’ αυτό που κάνουμε.
Που θα ήθελες να βρίσκεσαι σε 10 χρόνια από τώρα;
Σε έναν κόσμο υγιή, πιο δίκαιο και με περισσότερες ευκαιρίες. Εξάλλου το «εδώ είναι αλλού» το δικό μου εδώ, το αλλού ενός άλλου ανθρώπου. Όταν ταξιδεύεις διαπιστώνεις ότι εντέλει αυτά που καθορίζουν το πώς είσαι, πώς νιώθεις, δεν έχουν τόσο να κάνουν με εξωτερικούς παράγοντες όσο με το πώς είσαι με τον εαυτό σου.
Φωτογραφία Metagrunge
Τι συμβουλή θα έδινες στον 16χρονο εαυτό σου;
Θα του έλεγα μόνο να εμπιστεύεται περισσότερο την κρίση του και τη ματιά του, τον τρόπο που αντιλαμβάνεται τον κόσμο, τα εκφραστικά του μέσα, και να μην ανησυχεί για όσα έρχονται γιατί πολύ απλά τη ζωή δεν την προγραμματίζεις απόλυτα, μαθαίνεις όμως να συμπορεύεσαι, μόνο έτσι μπορείς να απολαύσεις άλλωστε το ταξίδι!
Ανακαλύψτε τα ποιήματα της Δήμητρα Σκανδάλη στο Φρέαρ και στο βιβλίο της
ΧΕΙΡΟ-ΠΟΙΗΜΑΤΑ ΝΕΑΝΙΚΗΣ ΑΠΕΡΙΣΚΕΨΙΑΣ.
Τα κοσμήματα της θα τα βρείτε στο κατάστημά της ΑΠΛΩΤΑΡΙΑΣ 44 στην Χίο και στη σελίδα της fishmoiselle στο Instagram.
